پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه به روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و منطق فازی (منطقه موردمطالعه: استان خراسان جنوبی)

نویسندگان

  • محمود رضا هیهات استادیار، دانشگاه بیرجند
  • هاشم منصوری کارشناس ارشد تکتونیک، دانشگاه بیرجند
چکیده مقاله:

استان خراسان جنوبی در خاور ایران و در بخش شمالی زمین­درز سیستان قرار دارد. عملکرد گسل­های فعال و بروز زمین­لرزه­های مختلف با بزرگی بالا نشان از پتانسیل بالای لرزه­خیزی این استان دارد. پهنه­بندی خطر زمین­لرزه با استفاده از پارامترهای گشتاور لرزه­ای، هم‌شتاب لرزه­ای، هم‌شدت لرزه­ای، فاصله از گسل و شکستگی، عمق آبرفت و نقشه فرسایش استان انجام شد. نقشه­های پهنه­بندی نشان داد که بیش از یک­سوم استان (40 %، مساحتی معادل 60 Km2 ) در کلاس خطر خیلی زیاد تا زیاد، 16 % (26.3 Km2) در کلاس خطر متوسط و 6/40% (61 Km2) در کلاس خطر کم تا خیلی کم قرار دارد. نتیجه بررسی­های نقشه­های پهنه‌بندی نشان می­دهد بیشترین خطر ناشی از بروز زمین­لرزه در ارتباط با شهرهای در حریم گسل­ اردکول (شهر حاجی­آباد)، دشت‌بیاض (نیم­بلوک، قائن)، بخش شرقی درونه (فردوس، طبس)، گیو(بیرجند)، سده (سده، آرین­شهر)، نایبند(طبس، خور)،  فردوس(فردوس، سرایان)، اسفندیار(بشرویه) و سپس گسل شاه­آباد(سربیشه، درمیان، اسدیه)، سهل­آباد (درمیان، اسدیه)، آبگرم(گزیک)، پورنگ(سربیشه، درمیان، گزیک)، نوزاد(سربیشه، درمیان، اسدیه)، کلمرد (طبس، خور) و گسل جنوب بیرجند(بیرجند) قرار دارد. از مقایسه بین دو روش AHP و منطق فازی می‌توان دریافت که نقشه پهنه­بندی تهیه‌شده به روش فازی همخوانی بهتری با واقعیت موقعیت زمین­لرزه­های رخ‌داده و مکان گسل­های فعال منطقه دارد و در این میان در بین عملگرهای فازی، عملگر­های OR (اجتماع)، Product (ضرب جبری) و Sum (جمع جبری) فازی بیشترین تطبیق را با واقعیت داشتند که در بین آن‌ها عملگر OR (اجتماع) بهترین تطبیق را دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از روش منطق فازی (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی)

روند روبه‌رشد استان خراسان جنوبی در سال‌های اخیر از یک‌سو و قرار داشتن این استان در یک منطقه خشک و نیمه‌خشک از سوی دیگر، راهبردهای منابع آب در این منطقه را بیش از پیش ایجاب می‌کند. یکی از راهکارهای مدیریتی منابع آب، شناسایی مناطق آبی با پتانسیل‌های مختلف و بهره‌برداری از آن‌ها با توجه به ظرفیتشان می‌باشد. هدف از این پژوهش پهنه‌بندی مناطق با پتانسیل آبی در استان خراسان جنوبی با استفاده از عوامل ...

متن کامل

پهنه بندی خطر سیل در مراکز انسانی و اقتصادی استان خراسان جنوبی با استفاده از منطق فازی

چکیده مبسوط 1- مقدمه سیل یک پدیده طبیعی است که در هنگام بروز مانند هر بلای طبیعی دیگری دارای آثار تخریبی غیرقابل اجتناب است. بر اساس جغرافیای طبیعی کشورمان و میزان حادثه‌خیزی برخی مناطق آن، در بعضی موارد اثرات سوء ناشی از وقوع سیل موجب خسارات جانی و مالی جبران‌ناپذیری شده است. بخش اعظم مراکز انسانی کشور به‌لحاظ برخورداری از موقعیت کوهپایه‌ای و آب و هوای خشک و نیمه خشک، که در آن بارشها اغلب بص...

متن کامل

پتانسیل‌یابی آبیاری بارانی با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی در استان خراسان جنوبی

افزایش کارایی مصرف آب و اهمیت بهره‌‎وری حداکثر از منابع آب کشاورزی سبب توسعه روش‌های آبیاری تحت ‌فشار شده است. البته انتخاب روش آبیاری باید به گونه‌ای انجام پذیرد که ضمن به حداکثر رساندن راندمان، هزینه‌ها را به حداقل برساند؛ بنابراین هدف این تحقیق انتخاب مکان‌های مناسب برای اجرای آبیاری بارانی با توجه به شرایط اقلیمی، کمیت و کیفیت منابع آب زیرزمینی، وضعیت توپوگرافی و مشخصات خاک با استفاده از رو...

متن کامل

برآورد خطر زمینلرزه در استان مرکزی

 Evaluation of intercity trips may be used for anticipation of trip demands, services’ pricing and improvement of the studies for contradiction determination. Usage of trip demand modeling processes, like what existed in the classic method for analyzing urban trip demand, would make the analysis of road trips possible. A substitute method for 4 Steps Models is to use Direct Demand Modeling whic...

متن کامل

ارزیابی خطر تخریب سرزمین و شدت بیابان‌زایی با استفاده از روش فازی (مطالعه موردی: منطقه میاندهی استان خراسان رضوی)

پدیده مخرب بیابان‌زایی یکی از بحران‌های جدی اکولوژیکی در این عصر محسوب می‌شود. به‌‌منظور بهبود کارایی پروژه‌های بیابان‌زدایی و خنثی‌سازی تخریب منابع طبیعی، ایجاد روش ارزیابی و پایش جامع و سامانمند که از انواع معیارها و شاخص‌ها برای حصول به نتایج واقعی بهره می‌برد، ضروری به نظر می‌رسد. راهکارها و راهبردهای ارزیابی شدت خطر بیابان‌زایی در ایران عموماً به ‌صورت بخشی‌نگر و بر مبنای نظرات کارشناسی بود...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره شماره 4

صفحات  11- 26

تاریخ انتشار 2016-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023